strona główna ARMENIA - turystyka szlak turystyczny Tatew

Turystyka Pieszy szlak turystyczny w armeńskiej prowincji Sjunik

Jeśli wybierasz się do Armenii i. lubisz odkrywać nowe miejsca, przebywać wśród przyrody a od tłumów turystów i przewodnikowych zabytków wolisz samotną wędrówkę po górach. Jeśli chciałbyś zobaczyć prawdziwe życie ormiańskich górali i przeżyć niezapomnianą przygodę. To miejsce jest właśnie dla Ciebie!

Szlak

Szlak znajduje się w południowej Armenii, w prowincji Sjunik. Prowadzi z Tatewu - jednego z najbardziej znanych armeńskich klasztorów - do wsi Harżis położonej nad malowniczym wąwozem rzeki Worotan. Ma długość ok. 13 km. Jego przejście zajmuje 5-6 godzin. Łatwiejsze jest przejście z Tatewu do Harżis (mniej męczące podejście) niż na odwrót. Szlak częściowo biegnie górską ścieżką, częściowo starą, nieprzejezdną dla samochodów drogą. Jest oznaczony biało-czerwono-białymi znakami na całej swojej długości; można go przejść bez przewodnika.

Trasa rozpoczyna się przy punkcie informacji turystycznej, tuż obok stacji kolejki linowej w Tatewie, gdzie bezpłatnie można otrzymać mapę Sjuniku wraz ze schematyczną mapą szlaku. Trasa biegnie zaułkami wsi Tatew a następnie poprzez pokryty polami i łąkami płaskowyż. Po kilku kilometrach rozpoczyna się zejście w głęboki wąwóz Worotanu. Ścieżka prowadzi tam przez gęsty las. Po drodze mijamy źródełko wybudowane na cześć zmarłego mieszkańca Harżisu przez jego synów. Można tam zrobić postój. Po przejściu średniowiecznego kamiennego mostu schodzimy w rozległą dolinę. Dalej droga prowadzi obok ruin kurdyjskiej wioski, dawnego meczetu i grobowca legendarnego króla Alanów. Po około kilometrze zaczyna się łagodne podejście na przeciwległą stronę kanionu. Mijamy ruiny Starego Harżisu z kamiennym kościołem i cmentarzem. Stąd już tylko pół godziny marszu dzieli nas od Harżisu, który rozsiadł się tuż nad stromym urwiskiem.

Ciekawe miejsca

Tatew - jeden z najsłynniejszych klasztorów i największych atrakcji turystycznych Armenii; ufundowany w IX wieku przez książąt Orbelianów ufortyfikowany klasztor przez szereg wieków był siedzibą biskupów Sjuniku, pełniąc rolę jednego z centrów religijnych i kulturalnych Armenii; zamknięty w czasach sowieckich, ponownie otwarty i odrestaurowany po odzyskaniu niepodległości przez Armenię; od 2010 r. można do niego dotrzeć "Skrzydłami Tatewu" - najdłuższą kolejką linową na świecie;

Kercer (bardziej znana wśród miejscowych jako Krdner) - zrujnowana kurdyjska wioski nad Worotanem; Kurdowie zamieszkiwali ją jeszcze na początku XX wieku, opuścili wieś w czasie walk muzułmańsko-chrześcijańskich w Sjuniku w latach 1918-1920; poza popadającymi w ruinę kamiennymi domami zachował się most z XIII wieku, stary muzułmański cmentarz i meczet;

"Alan Takawor" - grobowiec legendarnego bezimiennego "władcy Alanów", o którym pamięć przechowali mieszkańcy Harżisu; naukowcy do dziś nie odczytali skrótu wyrytego po ormiańsku na jego mogile;

Stary Harżis - ruiny kamiennej wsi opuszczonej przez mieszkańców na początku lat 30-tych XX w. po niszczycielskim trzęsieniu ziemi, które nawiedziło Sjunik; wioska została wówczas przeniesiona wyżej; zachował się stary kościół oraz otaczający go cmentarz sięgający czasów przedchrześcijańskich;

Jezioro Harżiskie - położone poniżej Starego Harżisu; można do niego dotrzeć ścieżką, której początek został oznaczony słupem informacyjnym "Harżis Lake"; powstało w wyniku osunięcia się ziemi, która uformowała naturalną tamę ze skał na Worotanie; jezioro bogate jest w ryby;

Karawanseraj Kotrac - położony przy drodze Harżis-Goris; zbudowany w XIII w. z rozkazu książąt Orbelianów przy dawnym szlaku handlowym biegnącym przez Sjunik; nad wejściem znajduje się napis po ormiańsku i persku; w okolicy znajduje wiele kamiennych drogowskazów, dzięki którym średniowieczni wędrowcy znajdowali drogę w górach.

Dojazd

Przejście szlakiem najlepiej połączyć ze zwiedzaniem innych ciekawych miejsc w Sjuniku. Bazę wypadową można zrobić w Goris - pobliskim miasteczku. Do Goris można dotrzeć dzieloną taksówką (ok. 7 EUR), które codziennie odjeżdżają z erywańskiego dworca autobusowego "Kilikia". Najlepiej wyruszyć rano. Droga zajmuje ok. 3-4 godzin. Z Goris do Harżis (20 km) i Tatewu (35 km) można dotrzeć taksówką lub autostopem.

Baza noclegowa

W Goris i Tatewie znajduje się sporo B&B, gdzie w niezłych lub znośnych warunkach można przenocować za niezbyt wygórowaną cenę. Aby zobaczyć jak naprawdę żyją mieszkańcy górskich wiosek Sjuniku warto - mimo nierozwiniętej infrastruktury i spartańskich warunków - zatrzymać się przynajmniej na jedną noc w Harżis.

Goris
B&B "Khachik"
ul. David Bek 13
Tel. +374 284 21098, kom. +374 91204012
Web site: www.khachikbb.com
E-mail: mirakyanbb@hotmail.com

B&B "Hostel Goris"
ul. Khorenatsi 55
Tel.: +374 284 21886
E-mail: karandzav-tur@rambler.ru, jirmar28@freenet.am

B&B "Lyova & Sons"
ul. Makich 7
Tel.: +374 284 216000, kom. +374 91753010

Hotel "Mirhav"
ul. Mashtots 100
Tel: +374 284 24612, kom. +374 93287902
E-mail: hotelmirhav@yahoo.com

Hotel "Olympia"
ul. Khorentasi 53
Tel: +374 284 30003
E-mail: olimpya.goris@rambler.ru

Hotel "Diana"
Artsakh Highway 30
Tel: +374 96999777, +374 98637777
Web site: www.hoteldiana.am
E-mail: dianaivv@rambler.ru, info@hoteldiana.am

Ceny najczęściej wahają się w granicach 10-15 EUR od osoby ze śniadaniem.

Harżis
Można zatrzymać się u ludzi, którzy są bardzo gościnni. Przenocują i nakarmią za 5000 AMD (ok. 10 EUR). Po dotarciu do wsi można pytać o Hrayra Ghevondyana, Mkhitara Hayrapetyana, Baghdasara, lub Volodię Hovsepyana.

Tatew
We wsi istnieje kilka rodzinnych B&B. Aby zarezerwować nocleg najlepiej skontaktować z się z Centrum Informacji Turystycznej w Tatewie, które znajduje się tuż obok stacji kolejki linowej.
tatevfoundation@yahoo.com
Tel.: +374 94414272, +374 93845632

Wyżywienie

W Goris znajduje się kilka restauracji, jeśli jednak nocujecie w B&B najlepszą opcją jest zamówienie posiłków u gospodarzy. Można wtedy spróbować lokalnej kuchni. Restauracje znajdują się również przy obu stacjach kolejki linowej. Prawie w każdej wsi znajduje się sklep, gdzie można zaopatrzyć w się w podstawowe produkty.

Pamiętaj!

Nie śmieć w górach!
Zabierz ze sobą odpowiedni zapas wody!
Załóż dobre buty i długie spodnie! Na górskich ścieżkach można spotkać węża!
Powiadom kogoś przed wyruszeniem w góry!
Weź ciepłe ubranie i coś do ochrony przed słońcem!

Podstawowe zwroty ormiańskie

Większość mieszkańców Harżis mówi po rosyjsku, znacznie gorzej jest jednak z angielskim. Słowniczek podstawowych zwrotów może więc okazać się przydatny.
Dzień dobry! Barev dzes!
Dziękuję! Shnorhakalutyun! lub po prostu "Merci"
Do widzenia! Tstesutyun!
Gdzie możemy przenocować? Vortegh kareli e gisherel?
Ile kosztuje nocleg? Inch arzhe gisherakatse?
Czy możecie nam Państwo zrobić kolację i śniadanie? Karogh eq mez hamar patrastel chash ev nakhachash?
Gdzie można się umyć? Vortegh kareli e lvacvel?
Czy może nam Pan zorganizować transport do Goris? Za ile? Karogh eq mez tanel Goris? Inch karzhena?
W którą stronę do Tatew? Inchpes gnanq Tatev?

Szlak został wytyczony i oznakowany w ramach projektu zrealizowanego przez Ambasadę Rzeczpospolitej Polskiej finansowanego w ramach Polskiej Pomocy rozwojowej dla Armenii.

Podyskutuj o tym na FORUM...