zdjęcia i fotografie góry Kaukaz, Gruzja, Armenia, Azerbejdżan, turystyka, podróże, wyprawy, gospodarka, bezpieczeństwo, zabytki, zwiedzanie, trekking, Morze Czarne, wybrzeże, Tbilisi, Batumi, Mccheta, Kazbek, Kazbegi, Wardzia
strona główna strzalka GÓRY KAUKAZU - Historia naturalna

Historia naturalna romb

Trochę o historii naturalnej regionu...

Wielki Kaukaz został ostatecznie uformowany w trzeciorzędzie podczas orogenezy alpejskiej. W kolejnym okresie tj. czwartorzędzie łańcuch górski objęły intensywne ruchy pionowe doprowadzając do powstania licznych zrębów i uskoków przesuwczych. Wiek plejstoceński przyniósł powszechny rozwój lodowców górskich, które przemodelowały pierwotną rzeźbę. Dawne doliny rzeczne przybrały charakterystyczny U-kształtny profil, nisze źródliskowe przeobraziły się w cyrki zaś na grzbietach pojawiły się strome turnie. Strefa osiowa Kaukazu Wielkiego jest przeważnie zbudowana ze skał krystalicznych. Noszą one ślady starszych ruchów górotwórczych, które miały miejsce w erze paleozoicznej.

Mały Kaukaz zbudowany jest ze fliszu paleogeńskiego wapieni kredowych oraz skał wulkanicznych. Ostatecznie wypiętrzony został w środkowym trzeciorzędzie a następnie - po zrównaniu - ponownie wypiętrzony i pocięty potężnymi uskokami.

Wielki Kaukaz zajmuje powierzchnię około 145 000 km2. Aż piętnaście jego szczytów przewyższa Mont Blanc. Kaukaz Wielki dzieli się zwyczajowo na trzy części - Zachodni, Środkowy i Wschodni. Kaukaz Zachodni stromo wyrasta w okolicach miasta Anapa w Rosji i ciągnie się wzdłuż czarnomorskiego wybrzeża z północnego-zachodu na południowy-wschód aż do przełęczy Kulchorskiej. Im dalej na wschód tym coraz wyżej sięgają kolejne pasma - Pasmo Gagrińskie 3251m, Góry Bzypijskie i Kodorskie (Moguaszircha 3261m), Pasmo Skaliste (Bazaloch 3929m), szczyt Dombaj-Ulgen (zabity żubr, 4047 m). Wzrost wysokości sprawia, że już w rejonie znanego rosyjskiego kurortu Soczi najwyższe partie są pokryte lodowcami. Ostatni odcinek Niedaleko przełęczy Kulchorskiej znajduje się kilka potężnych, charakterystycznych gór. Jedną z nich jest Belala-kaju (w języku karaczajewskim znaczy "pręgowana skała", 3861 m), który z racji swego oryginalnego kształtu zwany jest kaukaskim Matterhornem.

Środkowa część Kaukazu ciągnie się na długości około dwustu kilometrów. Właśnie w tej części znajdują się wszystkie kaukaskie pięciotysięczniki.

Najwyższym jest oczywiście Elbrus 5642 m. Kopułowaty kształt zawdzięcza on wulkanicznej genezie. Powstał w górnym trzeciorzędzie a obecnie uznaje się go za wygasły wulkan, choć niektórzy uważają, że tylko drzemie. Współcześnie jedynym przejawem działalności wulkanu są gorące siarkowe ekshalacje (gazowe wyziewy). Stożek Elbrusa pokrywa rozległa czapa lodowca, z którego biorą początek bystre, górskie rzeki. Masyw składa się z dwóch wierzchołków o zbliżonej wysokości - wschodni osiąga 5642 m a nieco niższy zachodni 5611 m. Zarówno majestatyczny wygląd jak i sam kształt Elbrusa znalazły odbicie w lokalnym nazewnictwie. Miejscowi określają Elbrus na różne sposoby np. jako Dziewczęce Piersi, Góra Przynosząca Szczęście, Święta Góra czy też Góra Śnieżna.

Wschodnią flankę Środkowego Kaukazu wieńczy kolejny wulkan - Kazbek 5047 m (gruz. Mkinwarcweri). Poza gorącymi ekshalacjami nie przejawia on obecnie żadnej aktywności. Charakterystyczny masyw Kazbeka góruje na przebiegającą w pobliżu Gruzińską Drogą Wojenną łączącą północnokaukaskie pogórza z wyżynami środkowej Gruzji.

W Środkowym, jak i Wschodnim Kaukazie wyraźnie zaznacza się podział na dwa pasma biegnące równolegle do siebie. Wyższym jest Pasmo Boczne, zwane niekiedy Przednim, w którym leżą m.in. Elbrus i Kazbek. Drugim jest Pasmo Główne, którym biegnie dział wodny rozdzielający rzeki Północnego i Południowego Kaukazu. Dlatego też często używa się nazwy Pasmo Wododziałowe.

Wszelkie prawa zastrzeżone © Copyright by kaukaz.pl