zdjęcia i fotografie góry Kaukaz, Gruzja, Armenia, Azerbejdżan, turystyka, podróże, wyprawy, gospodarka, bezpieczeństwo, zabytki, zwiedzanie, trekking, Morze Czarne, wybrzeże, Tbilisi, Batumi, Mccheta, Kazbek, Kazbegi, Wardzia

Nowa Huta pod Tbilisi... (1945-1969 r.) romb

Po wojnie nie opłacało się z powrotem przenosić części zakładów przemysłowych, wobec czego w Gruzji pozostała i rozwijała się produkcja środków transportu (elektrowozy, samoloty, samochody), obrabiarek i tworzyw sztucznych. Poza tym, stworzono wiele tzw. wielkich projektów w branży metalurgicznej i chemicznej. Dzięki tym właśnie inwestycjom Gruzja stała się największym na Kaukazie Południowym producentem stali i nawozów sztucznych. Najbardziej spektakularnym dziełem stało się przemysłowe miasto Rustawi, wybudowane na suchym stepie. Koncepcja Rustawi łudząco przypomina budowę Nowej Huty nieopodal Krakowa. Obok głównego ośrodka inteligencji wyrosło ludne miasto, którego mieszkańcy-robotnicy zjechali z terenów wiejskich całego kraju. Huta stali, uruchomiona w 1950 r. w mieście Rustawi jest prawdopodobnie przykładem łupów wojennych Armii Czerwonej. Wg jednego z inżynierów pracujących w tym kombinacie zachowane oznaczenia na parku maszynowym huty wskazują na ich pochodzenie ze Śląska.

Rozwój przemysłów energochłonnych i materiałochłonnych był dziedzictwem wojny a jego dalsze istnienie umożliwiały dostawy gazu ziemnego i rud żelaza z Azerbejdżanu i Turkmenistanu. Węgiel kamienny pochodził z gruzińskich kopalni w Tkibuli i Tkwarczeli. Brak obfitych zasobów taniej energii i miejscowej rudy znacznie podnosił koszty produkcji, która była opłacalna tylko dzięki sztucznie zaniżanym cenom gazu i rudy oraz względnie wysokim urzędowym cenom wyrobów walcowych i innych produktów metalowych. Należy w tym miejscu przypomnieć, że w okresie carskim miejscowa metalurgia i kowalstwo nie wytrzymywały konkurencji z wyrobami pochodzącymi z zakładów na Ukrainie i Śląsku.

W analizowanym okresie doszło do istotnych zmian społecznych podyktowanych uprzemysłowieniem kraju, szczególnie w latach sześćdziesiątych, kiedy to zniesiono na wsiach tzw. kolektywne paszporty, które były swoistą formą nowożytnego niewolnictwa. Wówczas wystąpiły masowe migracje ze wsi do miast oraz zmiana struktury zatrudnienia, czyli wyraźne zwiększenie odsetka ludności zatrudnionej w przemyśle.

Omawiany okres przyniósł zwiększenie plantacyjnej produkcji rolnej. Wybiórczy rozwój rolnictwa odzwierciedlał politykę władców Kremla, którzy, przez dotacje i wyśrubowane normy z jednej strony oraz limity, sankcje i polityczne nagany z drugiej, dążyli do uzyskania kosztownej samowystarczalności Związku Sowieckiego w herbacie, cytrusach, winogronach, winach, dusząc jednocześnie próby władz republikańskich strukturalnego i technologicznego rozwijania przemysłu.

Dalszy wzrost wydobycia i rozbudowa przemysłu wymagały zwiększonej produkcji energii. W latach powojennych oddano do użytku kilkadziesiąt kolejnych hydroelektrowni. Dzięki tym inwestycjom Gruzja szybko stała się eksporterem energii do sąsiednich republik, szczególnie do jednostek administracyjnych Północnego Kaukazu.

Wszelkie prawa zastrzeżone © Copyright by kaukaz.pl